Sáng nay (30/11/2024), tại hội trường Diên Hồng, Quốc Hội đã thông qua Nghị quyết thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương, với tỷ lệ 95,62% đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tán thành. Nghị quyết có hiệu lực từ ngày 01/01/2025, mở ra một giai đoạn, “kỷ nguyên” phát triển mới cho Huế. Cùng với TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, TP. Đà Nẵng, TP. Cần Thơ, TP Hải Phòng, Huế là thành phố trực thuộc Trung ương thứ 6 của Việt Nam. Đây không chỉ là niềm tự hào của người dân Thừa Thiên Huế, mà còn mở ra một giai đoạn mới đầy triển vọng cho một địa phương có bề dày lịch sử và văn hóa, một vùng đất địa linh nhân kiệt.
Tự hào thành phố Huế - thành phố trực thuộc Trung ương thứ 6 của Việt Nam
Tự hào thành phố Huế - thành phố trực thuộc Trung ương thứ 6 của Việt Nam
Với người dân Huế, Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khoá XV là dấu mốc lịch sử khi Quốc hội thông qua Nghị quyết thành lập thành phố Huế trực thuộc trung ương với tỷ lệ tán thành rất cao, ghi nhận những nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân Thừa Thiên Huế.
Trong lịch sử dựng nước và phát triển, mở rộng bờ cõi, Thừa Thiên Huế luôn giữ một vai trò và vị thế đặc biệt đối với dân tộc và đất nước Việt Nam. Với vị trí chiến lược đặc biệt của mình, ngày nay Thừa Thiên Huế là cửa ngõ của hành lang kinh tế Đông Tây; là một trong những trung tâm lớn về văn hoá, du lịch, giáo dục đào tạo, y tế chuyên sâu; là một cực tăng trưởng của vùng động lực miền Trung và là nơi có vị trí trọng điểm về quốc phòng - an ninh của cả nước.
Ngoài ra, Thừa Thiên Huế cũng biết đến là địa phương duy nhất ở Việt Nam cũng như ở khu vực Đông Nam Á có 08 di sản được UNESCO ghi danh, trong đó có 6 di sản của riêng Huế.
Trong tâm khảm người dân, Huế luôn là niềm tự hào. Và nay, Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương còn là niềm tự hào của người dân cả nước.
Trước đó, tại các phiên thảo luận ở hội trường tại kỳ họp của Quốc hội về Đề án, nhiều ĐBQH đã khẳng định thời điểm chín muồi để đưa Huế “lên Trung ương”.
Tại phiên giải trình ý kiến Đại biểu Quốc Hội, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà chia sẻ: “Tôi cảm nhận trong ý kiến phát biểu của các ĐBQH có những cảm xúc vui, phấn khởi, tự hào về đất nước Việt Nam nói chung, về tương lai cho một sự phát triển của một thành phố di sản văn hóa đầu tiên của Việt Nam, đó là Huế. Ý kiến phát biểu các đại biểu chất chứa tất cả những suy nghĩ nhưng cũng mong muốn, kỳ vọng và đề xuất những nội dung để Huế xứng đáng là một thành phố di sản văn hóa trực thuộc Trung ương; đồng thời làm sao để Huế phát triển nhanh, bền vững, xứng tầm với mong đợi của Quốc hội, của ĐBQH và đặc biệt là của Bộ Chính trị, của Trung ương và của dân tộc Việt Nam”.
Trước đó, phiên thảo luận tại tổ, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, Huế xứng đáng trở thành thành phố trực thuộc Trung ương cùng lời nhắn gửi: “Cả nước vì Huế, Huế vì cả nước”.
Các vị Đại biểu Quốc Hội chúc mừng Huế
Diện mạo mới, tầm vóc mới, thời cơ mới và vận hội mới
Huế từ lâu là vùng đất văn hiến, văn hóa đặc sắc của dân tộc Việt Nam, là nơi duy nhất ở Việt Nam và khu vực Đông Nam Á có 8 di sản được UNESCO ghi danh; là địa phương đầu tiên của Việt Nam có Di sản thế giới được UNESCO công nhận từ năm 1993 và trở thành thành viên chính thức của các mạng lưới di sản quốc tế. Đó chính là yếu tố, tiêu chuẩn đặc thù thành phố trực thuộc Trung ương có tính chất “đô thị di sản” đầu tiên của Việt Nam.
Xác định vai trò, vị thế của vùng đất, Bộ Chính trị, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều nghị quyết, kết luận, văn bản quan trọng về xây dựng và phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế. Đặc biệt, ngày 10/12/2019, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 54-NQ/TW về xây dựng và phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; trong đó nhấn mạnh mục tiêu đến năm 2025, Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trên nền tảng bảo tồn, phát huy giá trị di sản cố đô và bản sắc văn hóa Huế, với đặc trưng văn hóa, di sản, sinh thái, cảnh quan, thân thiện môi trường và thông minh.
Thành phố Huế trực thuộc Trung ương lấy bảo tồn và phát huy giá trị di sản, bản sắc văn hóa làm nền tảng để xây dựng và phát triển
Nhìn lại chặng đường suốt gần 30 năm để thấy, Huế đã rất nỗ lực “chuyển mình”. Việc thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương là cơ sở để thành phố Huế tổ chức chính quyền đô thị mới, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và nâng cao chất lượng đời sống của người dân; tiền đề quan trọng để hoàn thành mục tiêu “Đến năm 2030, Thừa Thiên Huế là một trong những trung tâm lớn, đặc sắc của khu vực Đông Nam Á về văn hóa, du lịch và y tế chuyên sâu; một trong những trung tâm lớn của cả nước về khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, chất lượng cao” theo định hướng tại Nghị quyết số 54-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Theo UVTW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Thừa Thiên Huế - Lê Trường Lưu, đến nay, việc xây dựng và phát triển Thừa Thiên Huế đã đạt được nhiều kết quả hết sức quan trọng. Huế đã xây dựng được mô hình đô thị theo hướng đô thị di sản, sinh thái, cảnh quan thân thiện với môi trường; hình thành và phát triển được các trung tâm về văn hóa, du lịch, trung tâm giáo dục, đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, trung tâm y tế chuyên sâu của khu vực và cả nước; công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản đạt được nhiều kết quả quan trọng; kinh tế đạt mức tăng trưởng khá; môi trường, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng lên; tỷ lệ hộ nghèo giảm; quốc phòng, an ninh được giữ vững.
Bí thư Tỉnh ủy Lê Trường Lưu nhấn mạnh, Thừa Thiên Huế sẽ tạo động lực và sức mạnh mới để đóng góp vào sự phát triển của Vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung, góp phần thực hiện chiến lược phát triển đô thị quốc gia.
Cần cơ chế, chính sách đặc thù dành cho Huế
Trở thành thành phố trực thuộc Trung ương sẽ mở ra cơ hội để Thừa Thiên Huế phát triển mạnh mẽ hơn. Khi Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương thì sẽ được tự chủ hơn về ngân sách tài chính, được thụ hưởng chính sách đặc thù hướng đến trở thành một trung tâm kinh tế, văn hóa của Việt Nam.
Thành phố Huế trực thuộc Trung ương có diện tích 4.947,11 km2, dân số 1.236.393 người; 9 đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện (2 quận, 3 thị xã, 4 huyện); 133 ĐVHC cấp xã (78 xã, 48 phường, 7 thị trấn); tỷ lệ đô thị hóa 63,02%.
Đề án không chỉ giúp người dân hình dung về đô thị di sản đặc biệt, mà đã cụ thể hoá các định hướng phát triển kinh tế của thành phố Huế.
Điển hình như tập trung phát triển mạnh công nghiệp về chiều rộng và chiều sâu theo hướng hiện đại; phát triển các ngành dịch vụ có lợi thế và có hàm lượng tri thức, công nghệ cao gắn với công nghệ số, kinh tế số; hình thành các khu đô thị cảng biển quốc tế, khu khoa học công nghệ, đào tạo nhân lực; phát triển ngành dịch vụ thương mại và kết cấu hạ tầng thương mại của tỉnh theo hướng hiện đại hóa; phát triển văn hóa thực sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, là sức mạnh nội sinh, động lực quan trọng để phát triển kinh tế nhanh, bền vững; xây dựng nền nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, phát triển toàn diện, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu…
“Tới đây, Chính phủ sẽ phối hợp và tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành và địa phương tập trung để tiến hành sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết 54 của Bộ Chính trị, Ban Kinh tế Trung ương sẽ chủ trì phối hợp với Chính phủ. Trên cơ sở sơ kết 5 năm Nghị quyết 54 sẽ có kết luận mới của Bộ Chính trị, từ đó sẽ tham mưu để Quốc hội ban hành một nghị quyết mới với cơ chế, chính sách đặc thù, toàn diện, bám sát những nội dung cối lõi, cơ bản để bảo tồn và phát huy những giá trị di sản cùng với thực hiện các mục tiêu, yêu cầu cho sự phát triển đô thị xanh, hài hòa bản sắc và văn minh, hiện đại. Trong đó, hết sức chú trọng đến phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, một số các mục tiêu gắn với chương trình mục tiêu quốc gia về văn hóa”, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết.
Đô thị Huế ngày càng phát triển bền vững theo hướng di sản, thông minh, thân thiện với môi trường
Định hướng mô hình tổ chức đơn vị hành chính thành phố Huế
+ Giai đoạn từ năm 2025 - 2030: Thành phố Huế trực thuộc Trung ương với các ĐVHC cấp huyện gồm: 3 quận (quận Phú Xuân, quận Thuận Hóa, thành lập quận Hương Thủy trên cơ sở thị xã Hương Thủy), 2 thị xã (Hương Trà, Phong Điền) và các huyện. Xây dựng đô thị Chân Mây (gồm khu kinh tế Chân Mây - Lăng Cô và phần mở rộng đến thị trấn Phú Lộc, các xã ven biển huyện Phú Lộc hiện hữu) đạt tiêu chí đô thị loại III.
+ Giai đoạn từ năm 2030 - 2045: Thành phố Huế trực thuộc Trung ương với các ĐVHC cấp huyện gồm: 4 quận (quận Phú Xuân, quận Thuận Hóa, quận Hương Thủy, quận Hương Trà), 1 thành phố (Chân Mây), 1 thị xã là Phong Điền và các huyện. Xây dựng huyện Quảng Điền và huyện Phú Vang đạt tiêu chí đô thị loại IV, phấn đấu trở thành thị xã.
+ Giai đoạn từ năm 2045 đến năm 2065: Thành phố Huế trực thuộc Trung ương ổn định và nâng cao chất lượng đô thị với mô hình đô thị trung tâm gồm 4 quận là quận Phú Xuân, quận Thuận Hóa, quận Hương Thủy, quận Hương Trà; 1 thành phố (Chân Mây); các thị xã và các huyện.
Xây dựng Huế trở thành một xứ sở bình yên, đáng sống
Huế là vùng đất địa linh nhân kiệt, có chiều sâu văn hoá, di sản, kết tinh nhiều giá trị của nền văn minh nhân loại, giàu bản sắc. Và, tất cả dường như đã hội tụ vào tính cách của người Huế. Con người Huế với những đặc trưng riêng biệt cũng là một “di sản” được đắp xây qua nhiều thế hệ. Việc Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương không chỉ giúp một cố đô di sản khẳng định vững chắc vị thế mà còn giúp vị thế của người dân Huế được nâng lên. Dù mô hình phát triển thành phố có thay đổi như thế nào đi chăng nữa thì việc cải thiện đời sống cho người dân vẫn là điều quan trọng nhất.
Xây dựng Huế trở thành một xứ sở bình yên, đáng sống, một quê hương hạnh phúc là ước vọng của lãnh đạo nhiều thế hệ và của cả các tầng lớp Nhân dân. Giờ đây, Huế đã khoác lên mình chiếc áo mới. Câu chuyện đặt ra là làm thế nào để chiếc áo ấy vừa vặn, đẹp đẽ. Để làm được điều đó không chỉ có sự nỗ lực từ phía các cấp chính quyền mà còn cần sự chung sức, chung lòng của người dân, từ đó một Huế xanh, bình yên, thông minh, hạnh phúc sẽ hiển hiện trong tương lai.