Nhà lưu niệm Bác Hồ tại làng Dương Nỗ

Nhà Lưu niệm Bác Hồ tại Dương Nỗ nằm trong cụm di tích về Người ở làng Dương Nỗ (xã Phú Dương, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế), cách thành phố Huế 7km trên đường về bãi biển Thuận An, một làng quê sầm uất, gìàu truyền thống lịch sử-văn hóa. Ðình Dương Nỗ là di tích tiêu biểu cho mô hình làng Việt cổ truyền. Năm 1898, ông Sắc dự kỳ thi hội lần thứ hai khoa Mậu Tuất vẫn không đỗ. Cuộc sống gia đình và nghiệp văn chương của ông gian nan, lận đận. Giữa đất đế đô, một mình bà Loan lao động quần quật mà vẫn không thể nào đưa gia đình thoát khỏi cảnh nghèo khổ. Sau lần thi trượt này, ông Sắc không được hưởng học bổng của trường Quốc Tử Giám nữa. Muốn thi lại ông phải tự chèo chống ôn bài. Trước tình cảnh đó, được một người bạn giới thiệu về dạy học cho con cái gia đình ông Nguyễn Sĩ Ðộ - làm chức Hương bộ trong làng. Ông Sắc đã đem hai anh em là Khiêm và Cung về cùng học với mình tại Dương Nỗ.

Ngôi nhà ông Sắc ở tại Dương Nỗ vốn trước kia là nhà thờ bên vợ ông Ðộ, nhà gỗ ba gian, hai chái, mái lợp tranh, xung quanh thưng bằng gỗ ván. Cách bài trí trong nhà tiện lợi và đẹp mắt mang dáng dấp ngôi nhà của ông đồ nho xứ Nghệ. Lớp học đặt ở đây, nhưng không có bàn, ghế. Có bức phản ngựa gỗ kê ở hai gian bên để học trò ngồi học, gian giữa có kê bức phản lớn. Trước một án thờ là nơi ngồi giảng bài của ông Sắc. Ở góc trong hai gian kế gian giữa có kê chiếc chỏng tre, bên trái kê chiếc sập đựng đồ đạc cho ba cha con. Hai chái hai đầu nhà là hai buồng: một buồng là nơi cất áo quần của ba cha con, một buồng là để cất cơm gạo.Hai bên lối vào nhà có hai hàng dâm bụt đưọc cắt xén cẩn thận, trước mặt là dòng sông Phổ Lợi, xung quanh nhà hoa thơm ngát bốn mùa, chiều hè gió từ biển Thuận An thổi lên vừa mát vừa nồng nàn hương biển. Giữa khung cảnh làng quê với bến nước, cây đa, đình làng, ngôi nhà như gợi cho ta nhớ về làng Kim Liên nơi quê Bác. Du khách đến Dương Nỗ không chỉ thăm ngôi nhà giản dị tuổi ấu thơ của Bác Hồ mà còn thăm ngôi đình, dòng sông, bến nước, miếu Am Bà...là những nơi ngày xưa Người thường lui tới, vui chơi, học tập với bạn bè.