Tác hại thuốc lá điện tử đối với trẻ vị thành niên
25/11/2024 11:23:45 SA
Xem cỡ chữ:
Đọc bài viết:
Thuốc lá điện tử (Electronic Nicotine Delivery Systems – ENDS), còn được gọi tên khác như vape, thuốc lá vaporizer, e-hookahs,… là thiết bị điện tử cầm tay, sử dụng pin để làm nóng dung dịch lỏng có chứa nicotine và các chất hóa học khác, tạo ra các hạt khí dung (còn gọi là aerosol hay sol khí) cho người dùng hít vào.
Tại sao tác hại thuốc lá đối với học sinh nguy hiểm đến vậy?
          Trong thuốc lá điện tử chứa nicotine là chất gây nghiện, vì thế khi trẻ sử dụng có thể gây vật vã, khó chịu. Đặc biệt nicotine gây hại cho sự phát triển của não bộ, làm suy giảm trí nhớ, học tập, sự tập trung, sự chú ý và khả năng kiểm soát bản thân. Ngoài ra, thuốc lá điện tử có thể gây ra nguy cơ đau thắt ngực, suy tim, đột quỵ, suy giảm miễn dịch, giảm sức đề kháng cho trẻ. Chất lỏng điện tử nicotine thường kết hợp với propylene glycol, glycerin, là chất làm ẩm khi bị đun nóng tạo ra chất kích thích phổi và hợp chất gây ung thư. Ngoài ra, với cấu tạo các ống dung dịch đốt không có định lượng về nồng độ nicotine và tạp chất, hút thuốc lá điện tử có thể dẫn đến nguy cơ người sử dụng tăng liều lượng nicotine và gây ra ngộ độc cấp tính.
          Các chất độc hại tích tụ dần, phá hủy dần dần các tế bào cơ thể, gây nên những bệnh nguy hiểm. Thuốc lá không chỉ tác động đến cơ thể, sức khỏe các em mà còn ảnh hưởng xấu đến tinh thần và trí lực của các học sinh. Độ tuổi mới lớn là độ tuổi dễ bị cám dỗ và sa đà. Đa số những em học sinh hút thuốc lá thường bị thay đổi tâm tính, từ hiền lành mà trở nên cộc cằn, thô lỗ, dễ dàng nổi cáu, quá khích. Không chỉ thế, để hút thuốc lá các em phải bỏ ra một số tiền không nhỏ để đáp ứng nhu cầu của mình. Trong khi đang tuổi ăn, tuổi mặc, mọi thứ đều phải phụ thuộc vào bố mẹ thì lấy tiền đâu để hút thuốc? Tiết kiệm, nói dối và thậm chí là ăn cắp để có tiền mua thuốc hút. Những thói quen xấu bắt đầu hình thành từ đó. Trong nhà trường, những học sinh này sẽ thường xuyên trốn học để tụ tập hút thuốc.
Nguyên nhân của việc hút thuốc lá ở học sinh
- Do trẻ hiểu chưa đúng về tác hại của thuốc lá điện tử.
- Do trẻ có những bất ổn về tâm lý và lấy việc sử dụng thuốc như 1 cách để giải tỏa.
- Trẻ bị ảnh hưởng bởi các hình thức quảng cáo, các thiết kế đa dạng về màu sắc, hình dạng, kết hợp các tính năng tiện lợi của thuốc lá điện tử.
- Việc mua bán sản phẩm thuốc lá điện tử dễ dàng đối với trẻ vị thành niên.
- Trẻ bị bạn bè lôi kéo do tò mò, thiếu bản lĩnh, thiếu kỹ năng sống,…
- Trẻ muốn chứng tỏ bản thân đã trưởng thành bằng việc hút thuốc.
- Trong gia đình có người thân hút thuốc, trẻ bắt chước làm theo.
- Thích thể hiện bản thân
- Một trong những nguyên nhân không thể không nhắc tới chính là sự thiếu quan tâm, sự giáo dục còn lỏng lẻo của gia đình và nhà trường.
Các biện pháp phòng tránh tác hại thuốc lá đối với học sinh?
Gia đình thường xuyên quan tâm, lắng nghe, đồng hành cùng con, nắm bắt tâm lý và những thay đổi của trẻ để động viên kịp thời. Bên cạnh đó, cha mẹ cũng không nên hút thuốc lá để làm gương cho trẻ. Cần phối hợp với nhà trường để tìm hiểu thêm sinh hoạt, mối quan hệ của trẻ để có thể phát hiện những dấu hiệu bất thường. Khi phát hiện trẻ có những dấu hiệu bất thường, cần liên hệ với bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý để được thăm khám và điều trị. Đồng thời, cha mẹ cần trang bị cho các con những kỹ năng từ chối trước lời mời dụ dỗ từ bạn bè. 
Trường học cần trang bị cho trẻ kỹ năng từ chối; phân tích cho trẻ hiểu rõ tác hại của thuốc lá để trẻ có lập trường vững vàng trước những lời mời gọi của bạn bè. Tăng cường các hoạt động ngoại khóa để giải tỏa căng thẳng sau giờ học cho trẻ.
Đối với học sinh khi bị lôi kéo hút thuốc, mạnh dạn phản ánh với thầy cô, cha mẹ để có biện pháp xử lý kịp thời. Nên thẳng thắn nói “không”và tỏ rõ lập trường của bản thân khi bị lôi kéo.
Ngoài sự tích cực của gia đình và nhà trường, sự quan tâm phối hợp cơ sở ban ngành và các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương tăng cường quản lý các cửa hàng và các điểm buôn bán thuốc lá.
Thanh Nguyễn (Phòng Văn hóa và Thông tin thành phố Huế)